Plant passport jest angielskim odpowiednikiem dla określenia: paszport roślin. Obie nazwy oznaczają etykietę, którą wystawia dla rośliny lub produktu roślinnego podmiot uprawniony do drukowania dokumentu. Czy każda roślina musi posiadać paszport rośliny?

Z artykułu dowiesz się:

• Co to jest plant passport?
• Kto powinien zaopatrzyć roślinę w plant passport i dlaczego?
• Co trzeba drukować na paszporcie roślin?
• Jakie etykiety roślin wybrać do paszportu roślin?
• Co powinien zawierać paszport roślin UE?
• Jak wydrukować paszport rośliny?

Plant passport – co to jest?

Plant passport, czyli paszport rośliny jest urzędową etykietą, w którą powinna być zaopatrzona każda roślina lub każdy produkt roślinny, który jest przemieszczany na terenie Unii Europejskiej. Mowa oczywiście o tych sadzonkach, drzewkach i kwiatach, które trafiają z jednego do drugiego podmiotu profesjonalnego (szkółki) a nie do rąk osoby prywatnej, która roślinę zakupiła dla użytku własnego, by posadzić w ogrodzie lub postawić w domu. Obowiązek paszportyzacji roślin został wprowadzony w grudniu 2019 r. Szerzej ten temat rozwinęliśmy w artykule:

Przeczytaj: Paszportyzacja roślin i paszport roślin – nowy system zdrowia roślin
z niego dowiesz się:

• Jakie są nowe przepisy dotyczące roślin i ich przemieszczania?
• Jak powinien wyglądać paszport roślin?
• Co trzeba wiedzieć o unijnym paszporcie roślin?
• Czym cechuje się paszportyzacja roślin do strefy chronionej?
• Kto wydaje paszport roślin? – obowiązek paszportyzacji roślin
• Kiedy paszport roślin nie jest potrzebny?
• Gdzie umieścić paszport roślin?
• Do kiedy ważne są „stare” paszporty roślin?

W plant passport roślina powinna być zaopatrzona w miejscu produkcji

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2016/2031 w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin określa, że plant passport powinny posiadać wszystkie rośliny przeznaczone do sadzenia i przesadzania od momentu opuszczenia miejsca produkcji czy gospodarstwa. Co najważniejsze: podmiot profesjonalny wydając paszport roślin potwierdza, że roślina, produkt roślinny jest wolny od agrofagów kwarantannowych (czyli patogenów lub szkodników zagrażających zdrowiu roślin). Do wystawienia plant passport zobowiązany jest uprawniony do tego podmiot profesjonalny.

Jak wygląda plant passport?

Paszport rośliny jest przygotowany w formie etykiety roślin. Unijne przepisy nie określają bezpośrednich wymiarów paszportu roślin, wskazują jednak standard, wedle którego powinien być wykonany:

• plant passport powinien mieć formę kwadratowej lub prostokątnej etykiety
• plant passport powinien być osobnym oznaczeniem, nie łączonym z innymi etykietami na roślinie
• informacje na paszporcie roślin powinny być trwale naniesione, a więc nadrukowane.

Takie wytyczne pozwalają podmiotom profesjonalnym wybrać taki format etykiety, jaki jest najlepszy wedle nich i jaki jest najbardziej funkcjonalny:

• etykiety pętelkowe do druku termotransferowego wybierane są przez producentów drzewek, sadzonek posiadających łodygi, na których można zapętlić etykietę. Jest ona nie tylko wygodna do zamocowania, ale też odporna na niekorzystną pogodę (w Garden Label do jej produkcji wykorzystujemy markowy wodoodporny materiał Allfolin). Podmiot ma pewność, że mimo wiatru, deszczu czy wysokiej temperatury, pętelka nie zmieni swojego wyglądu długo, nie zerwie się i będzie widoczna. Do plant passport najczęściej wybierane są etykiety pętelkowe 250×25 mm, z regulacją dopasowaną do obwodu łodygi między 15 a 25 mm. Po lewej stronie przykładowe realizacje plant passport na etykiecie pętelkowej (pierwsze trzy) oraz etykiecie samoprzylepnej:
• etykiety samoprzylepne do oznaczania roślin są wygodne ze względu na mocny klej, który pozwala umieścić naklejkę na doniczce, tacce, folii. Etykiety występują w różnych wymiarach, można je więc dostosować do rodzaju produktu roślinnego. Istotnym jest fakt, że etykiety samoprzylepne dostosowane do drukarek laserowych można zadrukować w kolorze (podobnie zresztą jak etykiety pętelkowe do druku laserowego). Paszport rośliny nie wymaga jednak kolorowego nadruku – flaga UE zgodnie z rozporządzeniem może być monochromatyczna. Podmioty profesjonalne często sięgają więc po etykiety roślin do druku termotransferowego.

  

• etykiety wtykane do znakowania roślin poprzez wbicie etykiety w ziemię znajdującą się w doniczkę. Częściej jednak stosowane do nadrukowania informacji o cechach charakterystycznych rośliny i warunkach pielęgnacji niż paszportu roślin, ze względu na możliwość jej „zgubienia”
• etykiety paskowe stosowane najczęściej do oznaczana tacek (bezpośrednio do nich mocowane).
• etykiety zawieszane na roślinie, np. na gumce.

Wzór plant passport, czyli co zawiera paszport roślin?

Zgodnie z rozporządzeniem unijnym na paszporcie roślin muszą znaleźć się podstawowe informacje o tym, z jakiego kraju pochodzi roślina, jak się nazywa i który podmiot profesjonalny plant passport wydaje. Oznaczenia muszą znaleźć się na paszporcie w odpowiednim miejscu pod odpowiednimi literami A, B, C D.

Jak wydrukować paszport roślin?

Istotnym jest, że podmiot profesjonalny po wdrożeniu procesu paszportyzacji (instalacji w szkółce, gospodarstwie odpowiedniego oprogramowania) sam decyduje na jakiej etykiecie, na jakiej drukarce i w jakim formacie chce paszporty roślin wydrukować. Może w programie wybrać na raz druk kilkuset paszportów lub kilku pojedynczych paszportów dla różnych roślin:

Do realizacji procesu paszportyzacji niezbędny jest komputer z zainstalowanym Windowsem 10. Podmiot powinien posiadać także Subiekta z licencją Sfery. Następnie instalujemy oprogramowanie, by system mógł nadać numer paszportu i umożliwić bezpośrednio z Subiekta, po wybraniu szablonu paszportu, wydrukowanie dokładnie tej etykiety, która jest potrzebna. Na zakończenie procesu generowany jest raport – wyjaśnia Piotr, ekspert ds. oprogramowania w Garden Label. – Choć opisany proces brzmi skomplikowanie, to praktyka pokazuje, że po przeszkoleniu każdy podmiot profesjonalny, u którego wdrożyliśmy paszportyzację lub zainstalowaliśmy moduły sprzedażowe z kolektorami czy bezprzewodowymi czytnikami kodów kreskowych, nie wyobraża sobie, jak mógł wcześniej funkcjonować bez nich.

Więcej o drukowanie paszportu roślin dowiesz się z innego artykułu na naszym blogu: Drukowanie paszportów roślin – jak powinny wyglądać?

Sprzedaż roślin przez internet – czy paszporty dla roślin są konieczne?